فرزندان استالین

هر که بودیم , هر که هستیم , هر که باشیم در جهان

مانده از ما بیگمان برجا بسی بر کودکان

به که از آزادگی , انسانیت مهر است در آن

آنچه بر فرزند ما از ما بماند ارمغان

اهلی

بی شک در طول تاریخ با نامهای بسیاری برخورد میکنیم که در جهان اثری به جای گذاشتند.

از طرفی دیگر, شاید عجیب نیست که فرزندان بسیاری از دیکتاتورها و سیاستمداران خوشبختی را بدور از خانه میجویند و سرانجام خوشی ندارند و حتی بسی جز مرگ بدست دیگران یا خودکشی راهی نمیابند.

گرچه این بر ماست که راه خود را در زندگی انتخاب کنیم, جدا از هر تاثیر خانواده و باورهای پیشین.

شاید بسیاری از ما در مسیر خودیابی , زندگانی شخصی و انتخابها و پیشرفت های شخصی, هر کجا بودیم , هستیم و باشیم, باز هم پدران و مادران خوبی باقی بمانیم . ولی نه همه ما, نه همه کسانی که امروز در همین محفل کوچک, مینویسند و میخوانند و از دیگران میگویند, نه همه ما, بهترین رابطه را با فرزندانمان داشته, داریم یا خواهیم داشت. از استالین گرفته, تا شاه کشور ما, و تا بسیاری از شخصیتها , هنرمندان داخل و خارج , هنرپیشه های هالی وود و دیگر کسانی که با دنبال کردن سرگذشتشان مشغول میشویم, لزوما همه فرزندان سرانجام خوشی نداشته اند یا بتهرین رابطه با پدر مادرهای خود.

اگر بنا بود تنها با نگاهی به عقاید شخصی و آنکه جزو چه حزب , مذهب و باور هستیم ملاک بسته بندی و دور انداختن همدیگر باشد, گذشته از سرانجام کشور ما که جز بر گلوی همدیگر پریدن, پاسخی برای جایگزین کردن رژیم نفرت نداشته ایم , عاقبت انسانیت غم انگیز خواهد بود و هرگز به چنین پیشرفتهای اجتماعی , انسانی , ادبی, فلسفی, و گسترش اندیشه ها نمیرسیدیم. هیچکس کامل نیست, هیچکس همیشه درست نیست. باید کلاه جان خرد را قاضی کرد و آنچه درست هست, از هر کشتزار اندیشه درو کرد. با درود و سپاس.

همسر اول استالین، اکاترینا سوانیدزه، در ۱۹۰۷ تنها یک سال پس از ازدواج درگذشت. معروف است که استالین در تشیع جنازه او گفته که این موجود قلب سنگی مرا آب کرده بود با مرگ او آخرین احساسات من در مورد انسانیت نیز در وجودم از بین رفت. می‌گویند استالین اکاترینا را بسیار دوست داشت و در زندگی تنها مایه خشنودی اش بود. آن‌ها با هم فرزند پسری به نام یاکوف جوگاشویلی به دنیا آوردند که بعدها رابطه خوبی با استالین پیدا نکرد.

یاکوف بعدها در ارتش سرخ خدمت کرد و به دست آلمان‌ها افتاد. آلمانها پیشنهاد دادند که او را با یک ژنرال آلمانی مبادله کنند اما استالین این پیشنهاد را رد کرد. بعضی می‌گویند او در جواب به این پیشنهاد گفته‌است: «هرگز یک ستوان را به جای یک ژنرال عوض نمی‌کنم» و بعضی می‌گویند گفته «من پسر ندارم.» به هرحال یاکوف در اردوی آلمان‌ها کشته شد. می‌گویند در حال تلاش برای فرار در سیم‌های برقی گیر کرد و مرد. با این حال این بر طبق «گزارش رسمی» است و مرگ یاکوف هنوز در هاله‌ای از ابهام است. بعضی‌ها می‌گویند او دوباره خودکشی کرده‌است.

زن دوم او، نادژدا آلیلیوا بود که در ۱۹۳۲ درگذشت. طبق گزارش‌های رسمی او بر اثر مریضی درگذشت اما بعضی می‌گویند پس از دعوایی با استالین، خودکشی کرده‌است و یادداشتی خودکشی به جا گذاشته که به روایت دخترشان «نیمی شخصی، نیمی سیاسی» بوده‌است. او از استالین دو فرزند داشت. پسری به نام واسیلی و دختری به نام سوتلانا. سوتلانا در سن ۴۱ سالگی در سال ۱۹۶۷ و اوج جنگ سرد به سفارت آمریکا در دهلی پناهنده شد.

واسیلی تا مقامات بالای نیروی هوایی شوروی ترقی کرد و در جنگ جهانی دوم از نیروهای زبده هوایی بود. طبق گزارش رسمی در ۱۹۶۲ بر اثر الکلیسم مرد اما این هم مورد سؤال و تردید قرار گرفته‌است. سوتلانا در ۱۹۶۷ به ایالات متحده مهاجرت کرد.

سوتلانا استالین از شوروی کوچ کرد و به هند رفت, و بعد از همانجا به سفارت آمریکا در هند پناهنده شد و حتی نام خانوادگی خودش را با نام مادری عوض کرده و سوتلانا آلیلویوا گذاشت . تنها دختر استالین که زمانی محبوب و چشم و چراغ پدر بود که استالین او را «گنجشک کوچکِ من»صدا میکرد و در آن سالها هزاران پدر و مادر که صاحب دختر میشدند اسم سوتلانا دختر استالینِ پیشوا را بر نوزادانِ خود انتخاب میکردند.

سرمشق راه کودکان

کی مهمتر یادگاری بوده از ما در جهان

زانچه میماند به جا از ما برای کودکان

هر عمل فرهنگ و آیین باور و دین و زبان

میرسد از ما به نسل بعدی ما ارمغان

گر که بینند کودکان از ما سیاهی این میان

کی شود فردای ما جز دشمنی ها و زیان

به که نیک است آنچه از ما مانده برجا هر زمان

به که مهر است آنچه فرداها ز ما دارند نشان

به که تا باشد پیام ما برای مردمان

مهر و آزادی و هوشیاری و دانش بیگمان

به که تا گردیم به جان خسته هم مهربان