شهاب الدین سهروردی
- laksariamir
- Jul 29, 2020
- 2 min read
گر مذهب اسلام تو با فلسفه آمیخته کردی
گویند که جادوگر و کافر شده همچو سهروردی
با حکمت اشراق و در عرفان چو پی نور بگردی
با فقه و شریعت و حدیث سنتی تو در نبردی
اهلی
امروز ۸ مرداد ماه روز بزرگداشت سهروردی ست
شهاب الدین سهروردی، ملقب به شهاب‌الدین، شیخ اشراق، شیخ مقتول (۵۴۹–۵۸۷ ق / ۱۱۵۴–۱۱۹۱ م) فیلسوف نامدار ایرانی اهل شهر سهرورد شهرستان خدابنده استان زنجان است.
سهروردی کسی است که مکتب فلسفی فلسفه اشراق را به‌وجود آورد که بعد از مرگش وسعت یافت. او نظریه خود را در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم ارائه کرد.برخی سهروردی را رهبر افلاطونیان جهان اسلام لقب داده‌اند. او خود فلسفه‌اش را حکمت اشراق نامیده بود که به معنای درخشندگی و برآمدن آفتاب است و اقوام لاتین آن را aurora consurgens نام نهاده‌اند. اما این تفکر فلسفه خاص افلاطونی نیست و در آن آرای افلاطون و ارسطو و نوافلاطونیان و زرتشت و هرمس و اسطوره تحوت و آرای نخستین صوفیان مسلمان در هم آمیخته‌است.
مکتب سهروردی هم فلسفه هست و هم نیست. فلسفه است از این جهت که به عقل اعتقاد دارد، اما عقل را تنها مرجع شناخت نمی‌داند. عرفان است از این نظر که کشف و شهود و فلسفه اشراق را شریف‌ترین و بلندمرتبه‌ترین مرحله شناخت می‌شناسد.
کتاب حکمه‌الاشراق مهم‌ترین اثر فلسفی سهروردی در واقع به نظریهٔ ابن سینا برای تأسیس حکمت مشرقی جامهٔ عمل پوشاند. او را زنده‌کننده عرفان آریایی و پدیدآورنده حکمت خسروانی می‌دانند.
سرانجام به دستاویز آن که وی سخنانی برخلاف اصول دین اسلام می‌گوید، متعصبان اسلامی سنت گرا او را به الحاد متهم کردند و علمای حلب خون او را مباح شمردند و خواستار قتل او شدند , سهروردی به زندان رفت و در همانجا در ۳۸ سالگی جان سپرد.
Comments