آرامگاه بزرگان ایران دور از ایران
گرچه بسیاری از ایران عاشقان همواره در تلاش هستند تا نامهای بزرگان ایران جاودانه بمانند, هستند بسی از این بزرگان که دور از میهن و در خاک کشوری بیگانه کنونی آرمیده اند. آرامگاه برخی کمتر شناخته و یا به آنها رسیدگی شایسته شده, و برخی چون مولانا به آرامگاهی دیدنی برای توریستها تبدیل شده.
برخی از این بزرگان:
ابوریحان محمد بن احمد بیرونی از دانشمندان بزرگ اسلامی است که در علوم حکمت، اخترشناسی، ریاضیات، تاریخ و جغرافیا مقامی ارزنده داشته است. او در قرن ۳ در شهر کاث، مرکز امارت خوارزم متولد شد و در ۸۰ سالگی درگذشت و آرامگاهش در غزنی افغانستان است.
فارابی یکی از نوابغی است که در فاراب خراسان متولد شد و توانست تاثیر عمیق و بسزایی را بر تفکر اندیشمندان بعد از خود به جا بگذارد. او در علوم فلسفه، منطق، جامعه‌شناسی، پزشکی، ریاضیات و موسیقی تخصص داشت. آرامگاه او در دمشق سوریه است.
رودکی نخستین شاعر مشهور پارسی گوی حوزه تمدن ایرانی در دوره سامانیان و قرن چهارم هجری قمری و استاد شاعران این قرن در ایران است. آرامگاه رودکی هم اکنون در روستای بنجرودک یا پنجکنت در ۱۷۰ کیلومتری شمال شهر دوشنبه، در تاجیکستان است.
خواجه عبدا... انصاری از مشاهیر دنیای ادب پارسی است که در خراسان قدیم در قرن پنجم متولد شد. شهرت او بیشتر به خاطر اشعار و متون بی مانندش در مدح و ثنای خداوند به زبان‌های عربی و فارسی است. او در محل تولدش یعنی شهر هرات دفن شده است.
ناصر خسرو قبادیانی از شاعران بزرگ فارسی زبان، فیلسوف، حکیم و جهانگرد ایرانی بود که در قرن پنجم در قبادیان از توابع بلخ متولد شد. آثار او از گنجینه‌های ادب و فرهنگ ما محسوب می‌شود. آرامگاه این شاعر بزرگ در ایالت بدخشان در شمال افغانستان قرار دارد.
حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی از بزرگ‌ترین صوفیان و شاعران قصیده گو و مثنوی سرای زبان پارسی است که در سده ششم هجری در غزنین متولد شد. آرامگاه این مرد بزرگ در شمال شهر غزنی امروزی و در غرب شهر قدیمی و تاریخی غزنین واقع است.
شهاب الدین یحیی سهروردی ملقب به شیخ اشراق، فیلسوف نامداری است که در استان زنجان متولد شد. او در سفر‌هایی که به کشور‌های مختلف داشت به سوریه رسید و آن جا بر اثر سوء ظنی به قتل رسید و آرامگاه او در شهر حلب قرار دارد.
حکیم نظامی گنجوی از برجسته‌ترین شاعران ایرانی قرن ششم هجری بود. نظامی را می‌شود پیشوای داستان سرایی ایرانی نامید. پنج گنج معروف‌ترین اثر این شاعر است که ۳۰ سال سرودنش طول کشید. آرامگاه نظامی در شهر گنجه جمهوری آذربایجان است.
مولانا از برجسته‌ترین شاعران ایرانی است که در بلخ که در آن زمان جزئی از خراسان بود در قرن هفتم هجری متولد شد. آشنایی این شاعر با شمس تبریزی از معروف‌ترین ماجرا‌های این شاعر است. مولانا در شهر قونیه ترکیه از دنیا رفت و آرامگاه او در همین شهر است.
جامی شاعر، موسیقی دان و ادیب پارسی زبان در قرن نهم در هرات متولد شد و به او لقب خاتم الشعرا را دادند. از جامی آثار زیادی به نظم و نثر باقی مانده که هفت اورنگ معروف‌ترین آن هاست. آرامگاه نورالدین عبدالرحمان جامی در شمال غربی شهر هرات است.
---
بیاییم یاد بزرگان میهن را جاودانه کنیم.
---
بیاد آریم بزرگان
چرا از کیش خود گشتیم گریزان
چرا دورند ز میهن بس بزرگان
ابوریحان چرا بیرون از ایران
ابوالخیر از چه هست ترکمنستان
چرا داد سهروردی در حلب جان
چرا هست در عراق میرزا تقی خان
سنایی ، جامی اند در خاک افغان
و ناصر خسرو آنسوی بدخشان
چرا هست رودکی در تاجیکستان
چرا شد مولوی نامی ز ترکان
چرا گم کرده ما بس یادگاران
چرا ما برده از یاد بس نیاکان
بیا با هم بیاد آریم بزرگان
نگردیم ما ز کیش خود گریزان
ا.ه.ل.ایرانی - اهلی - خرداد ۱۴۰۰
Comentarios